UVODNIK UREDNICE BROJA
Iva Nenić
Sprega zvuka i tehnologije tokom XX i na pragu XXI veka multiplikovala je muzičke mreže značenja , otvorivši prostor za nove žanrove i rekontekstualizaciju starih, i ujedno donevši mnoštvo pitanja i problema u vezi sa klasifikacijom, upotrebom i razumevanjem muzike. Odgovor na večito pitanje o prirodi muzike kao umetnosti i kulturne prakse danas nije jednostavno dati - stare kategorije se ponovo ispituju, svakodnevno nastaju novi fenomeni u rasponu od fuzija do eksperimentalnih formi, "definicije" potekle iz različitih kultura zvuka se nadmeću za prvenstvo u globalnim svetovima muzike. Digitalni audio uređaji, računari i Internet sudeluju u ovom procesu ne samo kao pasivni činioci, već u mnogim slučajevima kao integralne komponente stvaranja, izvođenja i predstavljanja muzike. Tumačenje muzike više nije ekskluzivni predmet specijalizovanih oblasti proučavanja poput etnomuzikologije, muzikologije ili teorije muzike, već više nego ikada iziskuje interdisciplinarnu saradnju u kojoj vodeću ulogu, pored pomenutih disciplina, imaju i teorija medija, studije kulture, semiotika i komunikologija. Široko koncipiran, njihov objekat proučavanja je muzika u sajber kulturi , pojam koji okuplja divergentne fenomene i na koji se projektuju brojne 'nasleđene' disciplinarne nedoumice.
Dvanaesti broj E-volucije zamišljen je kao pregled dominantnih tema i rasprava o muzici u kulturi tehnologije i digitalnog , polazeći od pretpostavke da je danas soundscape dobrim delom integrisan u tehnoscape , kao i da oblici ove integracije zahtevaju pre svega podrobnu klasifikaciju, a onda i teorijski dijalog. U tom smislu, autorski radovi prolaze kroz nekoliko ključnih tačaka savremenih studija muzike i digitalnog, najpre kroz prakse (tehno- i kompjuterske muzike, žanrovske fuzije zasnovane na upotrebi semplova), potom forme prezentacije (arhiviranje i klasifikacija muzike na Internetu), aktuelne probleme (autorska prava i upotrebu muzike na Internetu) a naposletku i kroz diskusiju relevantnih teorijskih koncepata i njihove primene na muziku (teorije simulacije, odnosa tekst - kontekst, kategorije autora, ontologije digitalno posredovanog zvuka). Pored teorijskih osvrta, 'insajdersku' perspektivu na zvuk i digitalnu audio tehnologiju donosi prevod teksta umetnika i teoretičara Džona Potsa (John Potts), dok prikaz dela kompjuterske muzike sabranih na CD izdanju The Virtuoso in the Computer Age (I) razmatra hronološki i poetički različita dela savremenih kompozitora ovog žanra.
Muzika u digitalnom okruženju , pored izloženih teorijskih i praktičnih problema, predstavlja i poziv na slušanje - ne samo primera različitih muzičkih kultura, već i inicijativu za pažljivo 'osluškivanje' žagora sajber prostora i glasova koji u njemu obitavaju, a koji čine naše iskustvo savremenosti i digitalne svakodnevice tako zanimljivim, izazovnim i različitim.
|