SECOND LIFE
Dr Zorica Tomić, Filološki fakultet u Beogradu
APSTRAKT
This paper stresses out the meaning and various implications of SECOND LIFE phenomena, the specific form of Cyber Universe. Discussing technological, social and psychological performances of Second Life, the autor points out that beyond the , Second Life is the new communicative space which can change the experiance of reality and the traditional ways of social bonding.
Key words: Communication, Internet, Socialisation, Self, Virtual Reality  Širenje, oblikovanje, menjanje i konačno razumevanje novog Univerzuma posredovanog kompjuterskom tehnologijom uveliko je u toku. Sagledavanje ove moderne, uzbudljive i delikatne hipertehnološke, društvene, i istovremeno psihološki relevantne sfere [1] svojevrstan je izazov, kako za teoretičare medija, komunikacije i kulture, tako i za sve one kreativne umove današnjice, koji su upravo u tom uvideli šansu za dinamično, stimulativno i slobodno samoizražavanje u okviru jedne potpuno nove .
Nova društvena i ekonomska paradigma informatičkog doba, restruktuiše tradicionalne dimenzije vremena i prostora, pružajući mogućnost za radikalno preoblikovanje gotovo svakog segmenta naših života. Time se u fokus postavljaju, pre svega, pritanja o problemu razgraničenja u okviru novog domena društvenosti konstituisanog mimo i izvan pretpostavljenih konvencija fizičke realnosti. Projekat , svojevrsna paradigma , , , kako god da je imenovan, predstavlja paradoksalnu stvarnost savremenog sveta. Zamišljen kao virtuelni svet u kome bi stvarni ljudi mogli da biraju svoj identitet, da izgledaju kako žele, da se bave svim zamislivim profesijama, da se mimo stvarnih konvencija međusobno udružuju i ostvaruju komunikaciju koja je inače u zapala u tešku krizu, je postao jedan od najintrigantnijih projekata savremenog informatičkog doba. je virtuelna stvarnost u 3D okruženju, koju stvaraju sami korisnici, međudobno utičući jedni na druge, istovremeno organizujući simbolički prostor nove forme komunikacije, i time na stvaranje i interpretaciju sadržaja koji su u opticaju. Potencijal za društvenu interakciju, potencijalno bogatiju, slobodniju i kreativniju komunikaciju, višeslojno i raznovrsno obrazovanje, trgovinu i zabavu, mnogo je veći nego u dvodimenzionalnom svetu sa kojim smo do sada upoznati na vebu. Ludički kvaliteti ove nove mogućnosti komunikacije, predstavljaju okosniscu formiranja i/ili pomeranja granica smisla, najpre zbog toga što je u pitanju svojevrsna , potencijalno prostor za razvijanje nove faze [2] , jedan entuzijastični prostor u kojem se stvara novi pojam zajednice, virtuelna komuna sa pravilima koja nisu namentnuta spolja, već su inherentna prirodi jednog socijuma u permanentnom nastajanju. Prostor slobode i kreativnosti odnosi se na onaj aspekt -a koji omogućava invenciju potpuno novih ličnih identiteta, slobodnih od vladajućih determinanti klase, pola, obrazovanja, vere, nacionalnosti ili uzrasta. Takođe, anonimnost i izloženost, kao i promene u značenju ovih kategorija značajno učestvuju u preformulisanju pojma socijalne akcije, kao i bilo koje vrste društvenog ili političkog angažmana. Ako je naime u stvarnom životu primetna socijalna apstinencija, neka vrsta podrazumevajuće političke apatije, dezinvestiranje u u ovom virtuelnom okruženju, ona se, naprotiv, intenzivira na jedan zanimljiv, spontan i uzbudljiv način. Predstavljajući svojevrstan izazov društvenom konzervativizmu i standardizaciji socijalnih uloga, , otvara ne samo neviđeni prostor za aktivno društveno umrežavanje, već i za uspostavljanje novog odnosa prema sebi. Izvor socijalnih frustracija kojima smo izloženi u sopstvenoj svakodnevici, od imperativa , do sve radikalnijeg indukovanja straha od , na - u je suspendovan, u korist mogućnosti jedne opuštenije, zdravije i konačno, maštovitije komunikacije kako sa drugima tako i sa sobom. Zasnovan ne na bliskosti ili na zajedničkom fizičkom iskustvu, već na simboličkom povezivanju i razmeni percepcija, na slobodnim izborima, na kreiranju društvenog i simboličkog okruženja, na otvorenosti komunikativnog prostora i izazovu umrežavanja, ovaj projekat predstavlja istovremeno i šansu za specifičnu rekonstrukciju vrednosnog sistema, koji je u okviru kulture postindustijskog društva i logike razmenskog sistema kao jedino operacionalnog, doveden u pitanje. Iako je ovaj projekt u Srbiji potpuno nov, izvesno je da se oko njega, kao uostalom i oko svake novine, mogu prepoznati dva međusobno suprotstavljena tabora. Sa jedne strane su oduševljeni , koji očarani mogućnostima sajber-komunikacije previđaju činjenicu da zavodljivost Novuma koji donosi Tehničko, prikriva destrukciju upisanu u njegovo središte. Ona se pak odnosi na klasični prigovor u pogledu dezinvestiranja u stvarnu socijalnu akciju, sa jedne strane, odnosno, na izmenjen odnos prema realnosti, sa druge [3] , ali istovremeno ukazuje na iskustvo osećanja kontrole sopstvenog okruženja [4] . Sa druge strane uvek budni , dobrobit tehnologije podređuju opasnostima koje Tehnonovum upućuje vrednostima Tradicije, ukazujući na problem rastakanja i re-kreiranja Selfa [5] , odsustva interesa za stvarnu komunikaciju [6] ili problem razumevanja tela i fizičke realnosti [7] . Oslanjanje na znake transcendencije, posebno ukoliko figuriraju kao prostor koji predstavlja metaforički odgovor savremenosti na jezu obeleženu imenom smrti [8] , može imeti uznemirujuće implikacije, pošto je sajber prostor za razliku od ranijih načina produkcije privida, sredstvo svojevrsnog začaravanja, ne samo liminalnih domena već i svakodnevnog života. Naš posao je da između pomenutih krajnosti pronađemo meru i radost u ponovnom otkrivanju igre kao sfere slobode, kako bismo mogli da se opušteno, spontano i sa entuzijazmom upustimo u avanturu otkrivanja novih dimenzija kako sopstvene kreativnosti, tako i nepoznatog sveta koji nam se pruža kao na dlanu.
[1] Up. Z. Tomić, , u , br.107-108. [2] Up. Ž. Lipovecki, , književna zajednica Novog sada, Novi Sad, 1987. [3] Up. S. Turkle, , Simon&Shuster, New York, 1995. [4] P.Hayward,T.Wollon (ed.), ,BFI Publishing, London, 1993. [5] Up.M.Benedikt (ed.) , Cambridge, MA, MIT Press, 1993. [6] Up.T. Roszak, ,Berkley, University of California Press, 1994 [7] up. D. Haraway,>A cyborg manifesto> u: , London, Free Association Books, 1991. [8] Up.J.Kristeva, , Nprijed, Zagreb, 1989 |
